Osmanlı Konuşma Dili

Osmanlinin dili, genel olarak yaziüzerinden, daha çok devletin resmi belgelerinin ve divan edebiyatina ait ürünlerin verileri üzerinden incelendigi için ya Türkçeden uzak anlasilmaz bir dil ya da Arapça-Farsça-Türkçe karisimi bir dil olarak gösterilegelmistir. Bu degerlendirmede dilin yazi varyantinin yaninda, Selçukludan hatta daha öncesinden gelen kesintisiz, canli bir konusma dilinin varligi göz ardi edilmis, yazilanla konusulanin ayni oldugu görüsü hâkim olmustur. Hâlbuki Osmanli Türkçesi bir yazi dilidir, yazildigi gibi hiçbir dönemde konusulmamistir. O dönemde padisahlardan hanlara, sultanlardan sehzadelere, sadrazamlardan pasalara, beylerden alplara, bekçilerden kara hirsizlara, sakalardan degirmencilere, kasaplardan balikçilara, vaizlerden türbedarlara, eskiyalardan mollalara, kadinlardan erkeklere kisacasi Osmanli toplumunu olusturan kisilerin büyük bir kisminin konusma dili Türkçe idi. Osmanli dönemindeki kisilerin nasil konustuklarinin tespit edilmeye çalisildigi Osmanli Konusma Dili adli bu kitapta asil veri tabanini olusturan, Batili arastiricilar tarafindan yazilan çeviri yazili (Latin harfli) metinlerdeki konusmalar, genel olarak halkin konusmasinin yer aldigiseriye sicilleri ve hem halkin hem de saray çevresi gibi daha genis bir kesimin konusmalarinin kaydedildigi Osmanli kronikleri ve Evliya Çelebi Seyahatnamesi'ndeki konusmalar ile desteklendi. Böylece büyük bir kismiçeviri yazili metinlerden alinan veriler ile Osmanli Türkçesi konusmalarinin yer aldigi ilk basvuru eseri olusturulmus oldu. Kitabin en dikkat çekici yönü 21 konudan olusan konusma kaliplarina ve bu konusma kaliplarinin kullanildigi -bazilarinin çesitli alt basliklarinin da bulundugu- 46 farkli konuda karsilikli konusma metnine yer verilmis olmasidir.